Op zoek naar de Lynx in Estland

Iets meer dan duizend jaar geleden kwam het Vikingrijk in Estland ten einde. Met hun heidense levensstijl en rijke geestenwereld moet de periode van februari tot april een betoverende tijd zijn geweest. Met het af en toe oplichtende Noorderlicht aan de hemel en de spookachtige roep van Lynxen die door de koude laat-winterse nachten galmt, maakten de bossen en moerassen van Estland tot een magische plek. De Vikingen zijn al lang verdwenen, behalve Odin’s graf. De legende zegt dat Odin zelf begraven ligt op Osmussaar, een van de meer dan 2000 eilanden voor de Estse kust.

De katten die dit oude land met de Vikingen deelden, zijn nog steeds springlevend. Estland is een bolwerk voor de Euraziatische Lynx. Dit kleine land heeft een populatie van ongeveer 400-500 individuen. Dit komt neer op een dichtheid van 1 tot 3 katten per 100 km². Als je dat vergelijkt met de Iberische Lynx – met een dichtheid van 8 katten per 100 km2 (en soms veel hoger) - begin je te begrijpen waarom zo weinig mensen deze ongrijpbare dieren te zien krijgen. Ondanks deze lage dichtheden is Estland nog steeds de beste plek om de Euraziatische Lynx in het wild in Europa te zien en mogelijk zelfs te fotograferen.

Eind februari tot begin april is verreweg de beste tijd om op zoek te gaan naar deze Lynx. Door het klimaat waar ze in leven, zijn Euraziatische Lynxen seizoensgebonden voortplanters en beginnen ze in deze tijd van het jaar naar elkaar te roepen. Zowel mannelijke als vrouwelijke Lynxen zijn tijdens deze periode zeer vocaal en hun roepen echoën door het bos tijdens de koude nachten. Als ze geluk hebben en een geschikte partner vinden, brengen ze een paar dagen samen door en paren ze op een afgelegen plek. Vooral mannelijke Lynxen leggen deze periode grote afstanden af, wat de kans vergroot dat we hun sporen oppikken.

We beginnen onze reis op Saaremaa, het grootste en meest karaktervolle eiland van Estland. Met uitgestrekte bossen, veengebieden en ruige kusten ademt het eiland een sfeer van rust en ongereptheid. In de winter vormt Saaremaa een belangrijke rustplek voor zeevogels, waaronder onze doelsoort: de Stellers Eider – een zeldzame, zwart-witte zee-eend met zachte pasteltinten. Langs de rotsige kusten hopen we groepen van deze opvallende vogels te zien, vaak samen met IJseenden en andere soorten.

Tijdens de overtocht per boot maken we bovendien kans op de Ringelrob – een schuwe zeehondensoort die hier af en toe tussen het ijs en open water opduikt. Langs de kust van Lahemaa maken we daarnaast kans op Otters, die hier regelmatig jagend worden gezien vanaf de stenen net voor de kustlijn.

Het doel van de reis is niet alleen om de Lynx te zien, maar ook om zijn wereld te ervaren en te ontdekken. Leer over het gedrag van de Lynx en het gehele ecosysteem dat hun populatie ondersteunt. Andere zoogdieren die we tijdens het zoeken naar de Lynx kunnen tegenkomen zijn Elanden, Wasbeerhonden, Sneeuwhazen, Reeën, Vossen en Bevers. Tijdens de avonden maken we daarnaast goede kans op het horen én zien van Oeraluilen en Dwerguilen. 

Daarnaast zullen we een ochtend of twee besteden aan het zoeken naar Auerhoenders en Korhoenders en maken we ook kans op andere leuke vogelsoorten zoals Pestvogel, Kraanvogel, Witrugspecht en Hazelhoen. Meestal is de Bruine Beer nog in winterslaap, maar als het weer aan het eind van de winter mild is, is er een kleine kans om een er een tegen te komen. In het gebied waar wij naar Lynxen zoeken is een zeer klein deel dat overlapt met het territorium van de dichtstbijzijnde Wolvenroedel, waardoor er in theorie een kleine kans is dat er een zwervend individu door ons zoekgebied loopt.

We werken samen met een lokale Lynxonderzoeker die tevens een vriend van de gidsen is. Hij heeft een grote gebiedskennis en ziet regelmatig Lynxen in zijn tuin. Samen met hem maken we dagelijks een plan op basis van de Lynxactiviteit, het weer en lokale informatie. De lokale fauna wordt gemonitord met behulp van cameravallen en sporenonderzoek, wat enorm helpt bij het lokaliseren van onze doelsoort. Ook zullen we tijdens deze reis zelf cameravallen uitzetten en aan het eind van de week de resultaten bekijken.
Het zien van de Lynx kunnen we uiteraard niet garanderen, maar de gidsen deden deze reis al 21x eerder en hebben een 100% score op het zien van de Lynx!

Helaas wordt er de afgelopen jaren in Estland gelobbyd om de jacht op de Lynx te heropenen; een deel van de winst van deze reis gebruiken we om ons tegen deze lobby te verzetten.