Grauwe Klauwier

Grauwe Klauwier

De kleine roofvogel onder de zangvogels

De Grauwe Klauwier is een opvallende en karakteristieke vogel die steeds vaker in Nederland wordt gezien. Jarenlang was het een zeldzame soort, maar dankzij gericht natuurbeheer maakt hij een indrukwekkende comeback. Je kunt deze bijzondere vogel in de zomermaanden spotten in ruige natuurgebieden met struiken en open terrein.

Benieuwd waar en wanneer je de Grauwe Klauwier kunt zien? Lees snel verder!

Herkenning van de Grauwe Klauwier

De Grauwe Klauwier is een kleine zangvogel van ongeveer 17 cm met een opvallende verschijning, vooral bij het mannetje:

• Mannetje: grijze kop met zwart “Zorro-masker”, kastanjebruine rug en zachtroze borst
• Vrouwtje: bruin met lichte schubtekening op buik en flanken
• Jongen: lijken op het vrouwtje, maar zijn vaak iets valer

Uniek aan deze soort is zijn gedrag: hij jaagt vanaf een uitkijkpost op insecten, muizen of hagedissen en spietst zijn prooien aan doorns of prikkeldraad. Dit leverde hem de bijnaam op: de slager van het veld.

Voorkomen in Nederland

In de jaren '90 was de Grauwe Klauwier bijna verdwenen uit Nederland, met nog slechts enkele tientallen broedparen. Maar sinds 2000 is hij weer bezig aan een sterke opmars.

Broedpopulatie (Sovon, 2023):
Tussen de 1.250 en 1.550 broedparen in Nederland

Hoewel de Grauwe Klauwier nog steeds op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels staat als 'bedreigd', is de trend duidelijk positief. Ook langs de kust in bijvoorbeeld de Kennemerduinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen lijken steeds meer broedpaartjes terug te komen.

Leefgebied en habitatvoorkeur

De Grauwe Klauwier is sterk afhankelijk van een gevarieerd, kleinschalig landschap. Je vindt hem vooral in:

• Ruige graslanden en braakliggende terreinen
• Heidevelden met opslag
• Kruidenrijke akkers en bloemrijke hooilanden

Belangrijkste kenmerk van zijn leefgebied: aanwezigheid van stekelige struiken (zoals braam, meidoorn of jeneverbes) die dienen als uitkijkpost en nestlocatie.

Daarnaast is een rijk voedselaanbod cruciaal: grote insecten (kevers, libellen), kleine zoogdieren en zelfs hagedissen staan op het menu.

Bescherming en herstel

De terugkeer van de Grauwe Klauwier is mede te danken aan gericht natuurbeheer:

• Herstel van halfopen landschap
• Behoud van struweel en ruigte
• Beperken van verstoring in broedgebieden

In gebieden als het Bargerveen, Drentsche Aa, Twente, Zuid-Limburg en de Hollandse duinen werken terreinbeheerders, boeren en natuurorganisaties samen aan het verbeteren van zijn leefgebied.

Waar en wanneer kun je de Grauwe Klauwier zien?

De beste tijd om de Grauwe Klauwier te spotten is tussen half mei en eind augustus.

Toplocaties in Nederland:

• Bargerveen (Drenthe) grootste populatie van het land
• Twente (Springendal, Buurserzand)
• Zuid-Limburg (Bemelerberg, Camerig)

Vogels spotten tip: Neem een verrekijker en speur naar een vogel die hoog op een struik of paaltje zit. Let op plotselinge duikvluchten naar de grond en het terugkeren met een prooi – typisch gedrag voor deze soort.